Moduł 2:Identyfikacja barier wpływających na udział kobiet w naukach ścisłych

Moduł 2:Identyfikacja barier wpływających na udział kobiet w naukach ścisłych

Przeszkody Poznawcze, Społeczne i Psychologiczne

Zarys

Szkolenie porusza kwestię różnych przeszkód, z którymi borykają się dziewczęta i kobiety w obliczu edukacji STEM (PL: Nauki Ścisłe, Technologia, Inżynieria oraz Matematyka). Ukazuje ono kluczowe wyzwania oraz odkrywa sposoby na radzenie sobie z nimi, oferując pewne rozwiązania.

Pod koniec, uczestnicy otrzymają praktyczne wskazówki mające na celu pomóc zwalczać bariery a także sprzyjać zwiększonej równości płciowej w edukacji i karierze w dziedzinach STEM.

Założenia kursu

Pod koniec kursu, uczestnicy będą:

  1. Rozpoznawać przeszkody – Zrozumieją wyzwania na tle naukowym, społecznym oraz psychologicznym, które ograniczają dziewczętom uczestnictwo w STEM.
  2. Rozpoznawać Negatywne Nastawienia – Nuczą się, jak stereotypy płciowe, oczekiwania nauczycieli oraz przekaz medialny kształtują dziewczęce postrzeganie STEM.
  3. Badać Następstwa Psychologiczne – Odkryją, jak zagrożenie stereotypem, syndrom oszusta oraz społeczność wpływają na pewność siebie oraz „wydajność” pracy młodych kobiet.
  4. Odkrywać rozwiązania – Nauczą się strategii t.j. nauczanie inkluzyjne, mentorstwo, wczesna ekspozycja na STEM oraz reformy programu nauczania w celu wsparcia dziewcząt w STEM (studium przypadku).
  5. Promować zmianę – Zrozumieją rolę pedagogów, rodziców oraz decydentów w kreowaniu bardziej inkluzyjnego oraz zróżnicowanego środowiska STEM.

 

Część 1.

Pytania i odpowiedzi skłaniające do autorefleksji:

1) Co stanowi jedną z największych przeszkód we wczesnej edukacji dziewcząt w dziedzinach STEM?

a) Nauczyciele STEM mają wygórowane wymagania

b) Ograniczony dostęp do jakościowej edukacji STEM w szkołach podstawowych.  

c) Dziewczęta z natury są mniej zainteresowane przedmiotami STEM

d) Programy nauczania STEM są zbyt złożone

2) Jak uprzedzenia płciowe wpływają na relacje w klasie?

a) Chłopcy z góry otrzymują wyższe stopnie z przedmiotów STEM

b) Dziewczynki są bardziej zachęcane do uczenia się przedmiotów STEM

c) Chłopcy często dominują w dyskusjach, a nauczyciele postrzegają ich jako zdolniejszych

d) Uprzedzenia płciowe na lekcjach nie są podstawą problemu

3) Dlaczego dziewczęta mogą uważać, że STEM nie jest warte ich uwagi?

a) Kobiety nigdy nic nie osiągnęły w dziedzinie nauk ścisłych i technologii

b) Programy nauczania niewystarczająco  uwzględniają osiągnięcia kobiet oraz zawierają stereotypy

c) Dziewczęta zwykle preferują kierunki humanistyczne zamiast ścisłych

d) Kariera bazująca na dziedzinach STEM jest zbyt wymagająca pod względem fizycznym.  

4) Jakie jest rozwiązanie promujące równość płciową w edukacji STEM?

a) Zmniejszenie liczby nauczycieli STEM

b) Dopasowanie programów nauczania STEM specjalnie do chłopców

c) Rozwijanie programów mentorstwa oraz stypendialnych dla dziewcząt

d) Zatrzymanie nauczania przedmiotów STEM w szkołach podstawowych

5) Dlaczego tak ważne jest promowanie równości płciowej w nauczaniu STEM?

a) Pomaga ograniczyć liczbę osób pracujących w dziedzinach STEM

b) Jest kluczowe dla innowacji i wzrostu gospodarczego

c) Zapewnia, że tylko kobiety mają szanse na karierę w dziedzinach STEM

d) Gwarantuje edukację wyższą tylko i wyłącznie chłopcom 

Część 2.

Pytania i odpowiedzi skłaniające do autorefleksji:

1) Jak oczekiwania kulturowe wpływają na udział kobiet w dziedzinach STEM?  

a) Wspierają aktywny udział kobiet w karierze związanej ze STEM

b) Promują równość w nauczaniu dziedzin STEM

c) Stawiają kobiety w tradycyjnych rolach, które mogą być sprzeczne z wymaganiami kariery bazującej na STEM

d) Nie mają wpływu na kobiece zainteresowania w dziedzinach STEM

Poprawna odpowiedź: c)

2) Jaki czynnik ze strony rodziny czy rówieśników może mieć wpływ na wybór kariery przez dziewczęta?

a) Rodzice i opiekunowie prawni, którzy czynnie wspierają edukację dziewcząt w zakresie STEM

b) Nieświadome zniechęcanie do nauk ścisłych, uwarunkowane przeświadczeniem, że są one zbyt trudne lub nieodpowiednie dla dziewcząt

c) Specjalne programy szkolne, zaadresowane do dziewcząt pogłębiających wiedzę z zakresu STEM

d) Rówieśnicy zachęcający do inżynierii czy technologii  

Poprawna odpowiedź: b)

3) Jak postrzeganie płci wpływa na wybór kariery u kobiet?

a) Tworzą więcej możliwości zatrudnienia w STEM dla kobiet

b) Ograniczają kobietom możliwości w dziedzinach STEM poprzez ukierunkowywanie ich na profesje związane z opieką lub nauczaniem.

c) Nie mają żadnego wpływu na wybór kariery w zakresie STEM u kobiet.

d) Zachęcają kobiety do pracy w dziedzinach STEM na równi z mężczyznami

Poprawna odpowiedź: b)

4) Jak media mogą wpłynąć na obraz naukowców i zawodów STEM w oczach dziewcząt?

a) Media często przestawiają naukowców jako mężczyzn, co może spowodować u dziewcząt poczucie, że nie pasują do tej dziedziny

b) Media zawsze pokazują kobiety jako jednostki przodujące w dziedzinach STEM, co zachęca więcej dziewcząt

c) Media nie mają żadnego wpływu na wybór kariery u dziewcząt

d) Naukowcy w mediach zawsze przedstawiani są w neutralnym nastawieniu do płci

Poprawna odpowiedź: a)

5) Dlaczego tak ważne jest ukierunkowywanie treści mediów na różnorodność?

a) Umacnia tradycyjny obraz kariery bazującej na dziedzinach STEM

b) Pomaga dziewczętom i niedostatecznie reprezentowanym grupom dojrzeć szanse na podjęcie kariery w dziedzinach STEM

c) Nie ma żadnego wpływu na liczbę dziewcząt pogłębiających wiedzę z zakresu STEM

d) Pomaga tylko naukowcom płci męskiej poszerzyć rozgłos

Poprawna odpowiedź: b) 

Część 3.

Pytania i odpowiedzi skłaniające do autorefleksji:

1) Czym jest zagrożenie stereotypem w edukacji STEM?

a) Pozytywny efekt, który pomaga dziewczętom osiągać lepsze wyniki z przedmiotów STEM

b) Obawa przez potwierdzeniem negatywnych stereotypów, które mogą wpłynąć na pewność siebie i wydajność pracy dziewcząt w dziedzinach STEM

c) Oznacza naturalną przewagę chłopców nad dziewczętami w dziedzinach STEM

d) Nie ma żadnego wpływu na wyniki w nauce u dziewcząt

Poprawna odpowiedź: b)

2) Jaki pływ na edukację dziewcząt w STEM ma syndrom oszusta?

a) Dziewczęta mają poczucie przynależności do środowiska STEM i osiągają dobre wyniki

b) Dziewczęta wierzą, że ich osiągnięcia są wynikiem ich własnych umiejętności

c) Dziewczęta mogą twierdzić, że ich sukces w dziedzinach STEM jest uwarunkowany nie ich umiejętnościami, lecz zwykłym szczęściem

d) Syndrom oszusta nie ma żadnego wpływu na uczestnictwo dziewcząt w  dziedzinach STEM

Poprawna odpowiedź: c)

3) Jak socjalizacja płciowa wpływa na zainteresowanie STEM u dziewcząt?

a) Dziewczęta często zachęcane są do zatrudnienia w opiece czy dziedzinach związanych z komunikacją, podczas gdy od chłopców oczekuje się działań w kierunku dziedzin technicznych i analitycznych

b) Socjalizacja płciowa nie ma żadnego wpływu na decyzje zawodowe u dziewcząt

c) W dziedzinach STEM zawsze brało udział więcej kobiet niż mężczyzn

d) Dziewczęta otrzymują więcej zabawek o tematyce naukowej niż chłopcy, co zwiększa ich zainteresowanie dziedzinami STEM

Poprawna odpowiedź: a)

4) Jak niejawne uprzedzenia nauczycieli mogą odbić się na sukcesach dziewcząt w przedmiotach STEM?

a) Nauczyciele mogą nieświadomie więcej zachęcać chłopców do przedmiotów STEM dając im bardziej złożone zadania.  

b) Nauczyciele zawsze traktują uczniów sprawiedliwie, a ich uprzedzenia nie odgrywają żadnej roli  

c) Nauczyciele częściej udzielają dziewczętom odpowiedzi i wsparcia w przedmiotach STEM

d) Niska pewność siebie w dziedzinach STEM u dziewcząt to wynik tylko i wyłącznie ich własnych decyzji

Poprawna odpowiedź: a)

5) W jaki sposób dziewczęta mogą pokonać bariery psychologiczne dotyczące przedmiotów STEM?

a) Tworząc wspierające środowiska, w których nauczyciele, rodzice, a także mentorzy zachęcają dziewczęta do uczestnictwa w STEM

b) Pozwalając dziewczętom samym stawić czoła ich obawom, dzięki czemu nauczą się radzić sobie z nimi w sposób niezależny

c) Ukierunkowując dziewczęta tylko na dziedziny humanistyczne, aby uchronić je przed niepowodzeniem w STEM

d) Zachęcając dziewczęta do unikania kursów skupionych na rywalizacji w STEM

Poprawna odpowiedź: a) 

Część 4.

Strategie w Radzeniu Sobie z Barierami

Studium Przypadku:

HK Unicorn Squad z Estonii

Estońska inicjatywa, której założycielami są Taavi oraz Kerstin Kotka, powstała w 2018 roku i poświęcona jest zapewnianiu edukacji technologicznej, szczególnie dziewczętom w wieku od 8 do 14 lat. Jej program, a także lider – Liis Koser – mają na celu kultywować zainteresowanie inżynierią, robotyką oraz przyrodą wśród młodych dziewcząt za pomocą praktycznych i zachęcających aktywności.

Struktura Programu:

Program nauczania: oferuje trzyletni program kształcenia, który angażuje dziewczęta w praktyczne działania, t.j. programowanie, budowę silników elektrycznych, a także dronów. Istotą tych aktywności jest ich rozrywkowy i jednocześnie edukacyjny charakter, co pomaga w demistyfikacji technologii oraz zachęcaniu do uczestnictwa.  

Dostępność:  

Aby zagwarantować powszechne uczestnictwo, Unicorn Squad zapewnia zestawy edukacyjne, zawierające wszystkie potrzebne materiały oraz instrukcje. Lokalne grupy mogą z łatwością wprowadzić program, nie wymagając od liderów wcześniejszej wiedzy specjalistycznej w zakresie technologii. W trosce o zrównoważony rozwój, materiały są wielokrotnie wykorzystywane i przekazywane między grupami.

Wzrost i Wpływ:

Zwiększenie liczby uczestników: Zaczynając od 17 uczestników, projekt znacząco się rozwinął. Do 2023 roku, w aktywnościach Unicorn Squad brało udział ok. 3000 dziewcząt z Estonii. Projekt prowadzi prawie 200 lokalnych klubów w całym kraju, wliczając w to tereny takie jak wyspa Muhu, Tallinn centralny oraz przygraniczne miasto Narva.  

Współpraca:  

W 2022 roku, Unicorn Squad nawiązał współpracę z Politechniką Tallińską (TalTech), aby umożliwić dziewczętom ze szkół ponadpodstawowych dostęp do edukacji technologicznej. Celem tej współpracy w nadchodzących latach jest zaangażowanie nawet 4000 dziewcząt w kursy IT oraz technologii.

Przyszłe Aspiracje:

Długofalowym celem HK Unicorn Squad jest włączenie swojego programu do oficjalnej podstawy programowej w szkołach, aby współczesna edukacja technologiczna stała się częścią procesu kształcenia wszystkich dzieci. Aby to osiągnąć, organizacja współpracuje z innymi projektami edukacyjnymi z zakresu nauk ścisłych oraz ze szkołami w Estonii w celu rozwinięcia materiałów dydaktycznych.

Skupiając się na tworzeniu inkluzyjnego i wspierającego środowiska, HK Unicorn Squad robi znaczące postępy w zmniejszaniu różnic płciowych w branży technologicznej, inspirując młode pokolenie dziewcząt, które chcą przyczynić się do wzrostu innowacji  w Estonii.

Źródła:

Avaldatud 30.08.2025. Viimati muudetud 31.08.2025.