Moduł 3. Strategie zachęcania dziewcząt do podejmowania studiów naukowych

Moduł 3. Strategie zachęcania dziewcząt do podejmowania studiów naukowych

Wzory do naśladowania, mentoring i zajęcia pozalekcyjne

 

Przegląd

Moduł ten wyposaża uczestników w praktyczne strategie mające na celu inspirowanie i motywowanie dziewcząt do angażowania się w edukację naukową i podejmowania kariery w dziedzinie STEM. Podkreśla transformacyjny wpływ wzorców do naśladowania, programów mentorskich i zajęć pozalekcyjnych w przełamywaniu stereotypów i budowaniu pewności siebie wśród uczennic. Dzięki przykładom z życia wziętych i podejściom opartym na dowodach uczestnicy dowiedzą się, jak tworzyć sprzyjające środowisko, które umożliwi dziewczętom odkrywanie ich potencjału naukowego.

Założenia modułu

Po zakończeniu tego modułu uczestnicy będą:

  1. Rozumieli znaczenie wzorców do naśladowania w kształtowaniu aspiracji dziewcząt i ich pewności siebie w naukach ścisłych.
  2. Znać mentoring jako narzędzie zapewniające wskazówki i wsparcie dziewczętom zainteresowanym dziedzinami STEM.
  3. Rozpoznawać wartość zajęć pozalekcyjnych w rozwijaniu umiejętności naukowych i budowaniu poczucia przynależności.
  4. Określać praktyczne strategie wdrażania tych podejść w szkołach, społecznościach i rodzinach.

Część 1.

Znaczenie Wzorów do Naśladowania

Historie inspirujących kobiet ze środowiska STEM

Część 2.

JAK ZNALEŹĆ MENTORA I NAWIĄZAĆ Z NIM KONTAKT?

  • Znajdź mentorów w szkołach, na uczelniach oraz w profesjonalnych organizacjach. Nie ważne, czy to klub STEM, targi pracy czy sieć internetowa – możliwości stoją otworem.
  • Zapytaj nauczycieli lub doradców. Wielu nauczycieli chciałoby mentorować lub mogłoby polecić innych, którzy mają już doświadczenie w zakresie Twoich zainteresowań.
  • Weź udział w aktywnościach ponadprogramowych: dołącz do klubu, projektu lub drużyny sportowej – to zwiększy Twoje szanse na spotkanie potencjalnego mentora.
  • Bądź otwarta/y i ciekawa/y: pokaż swoje zainteresowanie poszczególnymi tematami, żeby przyciągnąć potencjalnych mentorów, którzy zauważą Twoje starania.
  • Odwiedź centrum karier: uczelniane centra karier często oferują programy mentoringu, które dają studentom możliwość nawiązania kontaktu z absolwentami lub specjalistami w danej branży.
  • Skorzystaj z możliwości uczestnictwa w konsultacjach z profesorami. Dyskusje akademickie i swobodne rozmowy z wykładowcami mogą otworzyć możliwości mentorskie.
  • Dołącz do profesjonalnych klubów lub stowarzyszeń: takie społeczności zrzeszają ludzi wyznających podobne poglądy i często prowadzą wydarzenia skłaniające do nawiązywania nowych kontaktów.
  • Wypróbuj portale tj. LinkedIn i dołącz do lokalnych stowarzyszeń naukowych.
  • Odwiedź oficjalną stronę MWM i zarejestruj się, aby wziąć udział w projekcie. Zwykle będziesz musiał/a założyć konto i wypełnić formularz rejestracyjny, w którym przedstawisz swoje doświadczenia, zainteresowania dziedzinami STEM oraz poszczególne zamiary.
  • Zastanów się nad potencjalnym wpływem mentoringu na Twoje życie oraz nad sposobem, w jaki mogłabyś/mógłbyś przyczynić się do wzmocnienia mostu, jakim jest MWM.

Budowanie silnych relacji w mentoringu wymaga odwagi i zaangażowania, ale podejmując odpowiednie kroki, możesz przekształcić ten proces w niezwykle satysfakcjonujące doświadczenie! Jeśli jesteś produktywny/a i otwarty/a na współpracę, któryś z mentorów MWM może pomóc Ci otworzyć się na nowe możliwości w dziedzinach STEM i zrealizować cele – zarówno osobiste, jak i zawodowe. 

Część 3.

Zajęcia ponadprogramowe i nauka samodzielna

1. Kreatywne warsztaty oraz nauczanie bazujące na projektach

Przykład: Girls Who Code – Amerykańska inicjatywa, w ramach której dziewczęta – ze wsparciem społeczności –  angażują się w praktyczne projekty technologiczne i programistyczne.

Dlaczego to działa: Inicjatywa skupia się na rozwiązywaniu problemów i kreatywności, co okazuje się być dużo bardziej motywujące dla dziewcząt, niż sucha teoria.

2. Programy Mentorskie:

Przykład: Technovation Challenge (PL: Wyzwanie technologiczne) – Dziewczęta opracowują aplikacje mobilne i otrzymują wskazówki od mentorek zatrudnionych w branży technologicznej.

Dlaczego to działa: Wzory do naśladowania pomagają kształtować obraz siebie jako osoby należącej do nauki.

3. Podejście Oparte na Zabawie i Projektowaniu

Np. kluby z zakresu robotyki, na których uczestnicy mogą zbudować i zaprogramować swoje własne dzieła (np. LEGO Mindstorms [PL: Burze Mózgów] lub projekty z wykorzystaniem mikroprocesora)

Połączenie sztuki z nauką – nauki kreatywne (np. projekty oparte na wizualizacji danych, wieczory z nauką)

Nauczanie Oparte na Problemach Życia Codziennego

Przykład: „Co możemy zrobić, by nasza szkoła była przyjazna środowisku?” – łączy zdolności biologiczne, technologiczne, matematyczne i społeczne.  

Dziewczęta często wykazują większe zainteresowanie projektami, którym nadano jakąś wartość (np. środowisko, zdrowie, sprawiedliwość)

  • Przydatne Zasady Opracowywania Systemu: Współpraca  vs. Konkurencja – Wiele dziewcząt bardziej ceni sobie pracę zespołową niż rywalizację.  
  • Uznanie i widoczność – Upublicznianie projektów dziewcząt, stwarzanie możliwości prezentacji i celebrowania ich pracy.
  • Dostępność – Darmowe lub osiągalne finansowo uczestnictwo, odpowiednia lokalizacja, otwarty na wszystkich styl komunikacji.

TEST

1. Co tak naprawdę doprowadziło do sukcesu programu „Girls Who Code”?

a) Nacisk na fizykę teoretyczną 
b) Uczestnictwo dziewcząt bez wsparcia mentorów 
c) Kreatywny i praktyczny charakter projektów 
d) Nacisk na rywalizację między uczestnikami

Poprawna odpowiedź: c) Kreatywny i praktyczny charakter projektów

2. Dlaczego mentorki odgrywają tak ważną rolę w edukacji technologicznej dziewcząt?

a) Uczą lepiej niż mężczyźni 
b) Dobrze radzą sobie z naprawianiem urządzeń technicznych 
c) Stanowią wzór do naśladowania i zapewniają wsparcie 
d) Przekazują dziewczętom łatwiejsze projekty do realizacji

Poprawna odpowiedź: c) Stanowią wzór do naśladowania i zapewniają wsparcie

3. Które z poniższych ćwiczeń jest dobrym przykładem podejścia opartego na zabawie i projektowaniu?

a) Czytanie podręczników o tematyce chemicznej 
b) Klub z zakresu robotyki wykorzystujący LEGO Mindstorms 
c) Rozwiązywanie testów matematycznych 
d) Bezcelowe granie w gry komputerowe

Poprawna odpowiedź: b) Klub z zakresu robotyki wykorzystujący LEGO Mindstorms

4. Jakiego rodzaju tematy w zakresie nauki przyciągają uwagę dziewcząt?

a) Abstrakcyjne pojęcia 
b) Kwestie zupełnie niezwiązane z życiem codziennym 
c) Pytania mające jakąś wartość i odzwierciedlenie w rzeczywistości 
d) Zadania skomplikowane technicznie

Poprawna odpowiedź: c) Pytania mające jakąś wartość i odzwierciedlenie w rzeczywistości

5. Co pomaga uczynić klub naukowy bardziej otwartym na dziewczęta?

a) Tylko indywidualne projekty 
b) Rywalizacje i rankingi 
c) Praca zespołowa i ogólna współpraca 
d) Mniej informacji zwrotnych

Poprawna odpowiedź: c) Praca zespołowa i ogólna współpraca

6. Dlaczego to takie ważne, aby rozpowszechniać i brać pod uwagę projekty stworzone przez dziewczęta?

a) Przyciąga to uwagę sponsorów 
b) Nauczyciele mogą wystawić im ocenę 
c) Buduje to pewność siebie i rozpoznanie 
d) Przyspiesza to ukończenie projektu

Poprawna odpowiedź: c) Buduje to pewność siebie i rozpoznanie 

Część 4.

Od strategii do praktyki

Euro Space Center – Uczestnicy programu Space Discovery Hub (PL: Centrum Odkryć Kosmicznych) mogą doświadczyć tego, z czym na co dzień spotykają się astronauci, w tym: symulatory spacerów po Księżycu i Marsie

  • Jednostka lotów kosmicznych
  • Spadek swobodny
  • Kino 5D
  • Wizyta w planetarium

Obozy Astonomiczne dla Dzieci i Młodzieży oferują:

  • Badania astronomiczne i satelitarne
  • Budowanie rakiet i robotyka
  • Doświadczanie wirtualnej rzeczywistości
  • Praca zespołowa i ćwiczenia oparte na rozwiązywaniu problemów

Niem. GEM – Girls can STEM! (Niemcy i Europa)  

GEM to współfinansowany przez UE projekt pilotażowy, którego celem jest zwiększenie zainteresowania dziedzinami STEM i ICT (PL: Teleinformatyka, technologie teleinformacyjne) u dziewcząt. Projekt oferuje:

  • Ekscytujące i darmowe obozy letnie dla dziewcząt w wieku 12-18 lat.
  • Szeroki zakres szkół, uniwersytetów, przedsiębiorstw i decydentów, mający szerzyć najlepsze działania na rzecz wsparcia dziewcząt w edukacji i karierze STEM.

UE Girls Go Circular (Unia Europejska)

Inicjatywa Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii (EIT), w ramach której wyszkolono już ponad 40 tys. dziewcząt w 33 krajach. Program oferuje:

Kursy z zakresu doskonalenia umiejętności przywódczych i cyfrowych

Nauczanie oparte na wyzwaniach i poruszające kwestie odpadów elektronicznych, zmian klimatycznych, zdrowia, półprzewodników i robotyki. 

Materiały naukowe dostępne w 22 językach europejskich

UE Scientix – Europejska sieć edukacji STEM – to wiodąca platforma dla środowiska edukacyjnego w obrębie Europy. Oferuje:

  • Centrum dla nauczycieli nauk ścisłych, w którym mogą oni wymieniać się doświadczeniami, współpracować i uczyć się czegoś nowego
  • Propagowanie najlepszych praktyk w nauczaniu przedmiotów ścisłych oraz dzielenie się nimi
  • Szkolenia zdalne i stacjonarne dla nauczycieli przedmiotów ścisłych

Oto oficjalne strony internetowe programów i ośrodków naukowych:

Euro Space Center (Belgia): 
https://www.eurospacecenter.be/en  

GEM – Girls can STEM!: 
https://stemforher.org/gem/  

Girls Go Circular: 
https://eit-girlsgocircular.eu/  

Scientix – The European STEM Education Network: 
https://www.scientix.eu/  

Science on Stage Europe: 
https://www.science-on-stage.eu/  

Avaldatud 30.08.2025. Viimati muudetud 16.09.2025.